Tom đã cố chống cự người cha sắt đá của mình. Một thời gian dài vừa qua luôn phải có người bên cạnh ông. Anh bạn vẫn tỉnh bơ và đưa tay nhấn vào một cái nút nhỏ.
Chúng ta sẽ tận dụng những máy móc mà người ta định bỏ đi. Ông đã thề sẽ trở thành và vượt qua tầng lớp thượng lưu ở xứ sở này. Đó là: con người thì quan trọng hơn việc kiếm tiền, nhân viên cần giữ sức khỏe và tránh xa rượu cùng thuốc lá, nhân viên thì cần được ông chủ đối xử công bằng cùng nghiêm khắc, những người làm nghề bán hàng thì cần ăn mặc nghiêm chỉnh và tôn trọng khách hàng, công nghệ thì sinh ra khuynh hướng kinh doanh và là cách để dẫn đầu, dư luận và sự nổi tiếng cần được kiểm soát.
Và dấu ấn này còn lưu lại trong cách thức Lou Gerstner cứu thoát IBM sau này. 000 vào trước năm 1964 và doanh thu của công ty đã tăng gấp đôi, lên đến 7,5 tỉ đôla. Và khi đó, người ta khó mà đánh mất phẩm chất của mình.
Cuối cùng, chuyện ăn mặc trong môi trường kinh doanh là vấn đề văn hóa nghiêm túc, từ thời Tho- mas Watson. Nhiều cuốn sách, nhiều công trình nghiên cứu đã đào xới sự kiện chính quyền diệt chủng Hitler của Đức Quốc xã trao Huân chương Đại bàng cho Watson tại Đức. Cả hai phát hiện ra rằng họ đều ghét rượu và thuốc lá, mặc dù thỉnh thoảng có dùng xì gà.
Đó là một kiểu khiêm tốn. Tác giả là nhà báo Edwin Black đã dày công chứng minh cho khuynh hướng thứ hai: Nếu trả lại, Dehomag mà IBM đầu tư một tỉ đôla tại Đức sẽ bị quốc hữu hóa. Đại học Columbia đang ở năm thứ ba của chương trình năm năm cải tổ hệ thống giảng dạy bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA) với nội dung nhắm vào khái niệm trách nhiệm xã hội doanh nghiệp.
Bằng cách đó, chúng ta không chỉ tiết kiệm chi phí sản xuất mà còn bán được dễ hơn. Quân đội là khách hàng đầu tiên, họ dùng nó để chuyển, nhận và lưu trữ thông tin qua không gian, nối những vùng xa xôi trên khắp thế giới. Ông đã đặt một cái tên rất lớn in- ternational, quốc tế cho một công ty rất nhỏ của nước Mỹ.
Cha đã từng làm ông con xanh mặt khi bảo rằng hãy vay tiền ngài Morgan. Tinh thần vì con người, khách hàng và nhân viên của Watson đã nối dài và mạnh mẽ trong thế hệ con trai của ông, đó là khi Tom tiến hành cổ phần hóa IBM, biến công nhân thành cổ đông một dạng chủ doanh nghiệp. Kinh doanh hay làm bất cứ thứ gì với lòng chờ đợi thành công, người ta đều cần đức khiêm tốn khôn ngoan.
Watson qua đời, đất nước mất đi một người Mỹ thực sự - một nhà công nghiệp mà trước hết là một công dân vĩ đại và là một nhà nhân đạo vĩ đại. Thoạt đầu, tưởng chừng như Tom đang chống lại người cha vừa gia trưởng vừa tràn ngập tình yêu thương, bằng cách đánh cược toàn bộ IBM vào lựa chọn mà Fortune gọi là Canh bạc 5 tỉ đôla. Ngày nay, các doanh nhân biết quá rõ sự ảnh hưởng của sức khỏe đối với hiệu quả kinh doanh.
Có lẽ vì thế mà nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Watson không nhìn thấy tiềm năng của máy tính điện tử. Thật thú vị khi biết rằng cho đến tận đầu thế kỷ XXI nhiều nhà lãnh đạo vẫn thích dùng các con dấu để làm tăng sức nặng áp đặt lên các ứng xử văn hóa của tổ chức như là cách duy nhất. Đó là mô hình trường đào tạo của công ty, hồ bơi và sân tennis cho nhân viên, những bữa ăn nóng.
Và ông luôn để mắt, nghe ngóng những kỹ sư, những nhà sáng chế. Tom tung ra át chủ bài: Cục điều tra dân số đã thuê máy tính điện tử UNIVAC của đối thủ Remington Rand. Hãy quay lại với cái tên của tập đoàn này: Inter- national Business Machines.