Người ta gọi bạn trai là phái mạnh: tiếng nầy phải hiểu là một lý tưởng hơn là sự kiện về tâm lý. Họ nhẹ tay, làm việc kỹ một chút rồi trở lạitính vụt chạc như thường. Óc thống trị bạch lộ bằng bất cứ cách nào đều gây hiểu lầm, ác cảm.
Hy vọng nó sẽ có một tiếng vang hoặc làm bạn phấn khởi hoặc cảnh tỉnh bạn. Tại lãnh đạm mà quá đơn giản chăng? Cũng không. tính hăng hái bồng bột của tuổi trẻ thúc đẩy họ lựa chọn về hôn nhân , về nghề nghiệp, về địa vị .
Rất tiếc, nền giáo dục ngày xưa thích bắt tuổi trẻ học thuộc lòng nhân chi sơtính bổn thiện bỏ quên tập óc phán đoán mà nền giáo dục ngày nay cũng không hơn gì lắm. Chương trình gieo chân lý trong dân tộc, đồng loại còn bao la lắm, thưa bạn. Nó đổi như trở bàn tay.
Họ bị kêu bài thì liếc ngang ngó dọc để đánh phép. Đồng bạn không ưa thích cũng như kẻ dưới xa lánh. Tôi lúc làm hiệu trưởng trung học, trong khi học sinh nam nữ thảo luận chung, hay nghe những câu đại khái của nam sinh: ối! Mấy chị mà làm gì! Để tụi tôi.
Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Trước khi đề cập cơ cấu tâm lý bạn trai, tôi cũng muốn bạn nhận thức tính chất lỳ diệu của con người bạn trai. Bạn trai sống phong phú bằng giác quan lắm.
Người bạn gái vì hoàn cảnh nào đó không nghĩ đến việc tìm tình yêu ở kẻ lớn tuổi hơn mình sẽ đeo đuổi bạn lòng của mình bấy lâu nay. Các người, vật, hiện tượng hấp dẫn bên ngoài mà ngũ quan cho biết, đã chiếm hết tâm hồn của bạn trai. Tôi nói phần nào vì lắm lúc tôi nghĩ: trong gia đình người đàn bà ít nằm nghỉ, lo làm các việc nhỏ nhặt suốt ngày, gọi được là làm nhiều việc hơn đ àn ông, ít ăn uống hơn đàn ông, lại phải sinh đẻ mất nhiều sinh lực mà tại sao phần đông sống lâu hơn đ àn ông? Phần đông chúng ta còn bà nội, bà ngoại nhiều hơn ông nội, ông ngoại.
Giáo dục đâu có ý nghĩa là chỉ biết tiêu cực trừ tật xấu. Có những chiều thứ bảy, người ta vui như đám giỗ. Ngay từ hoa niên, bạn trai đã có thái độ tinh thần nầy.
Bạn thấy người nam hay bội bạc hơn người nữ. Mà cho đặng công việc ấy hoàn thành và cho đặng hài nhi sau nầy được chu đáo dưỡng dục Thượng đế đã ủy thác trong người nam và người nũ ái tình. Bạn đừng để mình trở thành một ông sẽ có bà vợ nguyền rủa vì chồng bội bạc, không chung thủy, mang đủ thứ bệnh di truyền.
Điều nầy luôn đúng cho cả hai thứ đàn bà, thứ coi chồng là phương thế và con là mục đích, thứ coi chồng là mục đích mà con là kết quả của tự nhiên. Lòng bạn tâm giao là cung điện trong sạch ngạt mùi thơm thánh đức để họ phú thác tâm hồn. Họ kỹ lưỡng lại rồi ngựa quen đường cũ.
Họ có thể vì trí tuệ, ý chí đeo đuổi suốt đời quả tim người vợ trong hôn nhân mà vẫn làm việc hoa nguyệt cách dồi dào tình cảm với bất cứ kỷ nữ nào. Những nữ sinh đừng quá tin rằng một vài tháng, một năm học chung trong lớp, bao lần tiếp chuyện công cộng hay riêng tư là đã am hiểu được bạn trai mình yêu thích. Gặp một bạn trai, khôi ngô, lịch thiệp, xử với họ bằng tâm tình tế nhị.