Gặp lại tình củ ở buổi họp lớp cấp 3

Bạn kiếm tiền nhờ vào biết dược chuyện gì sẽ đến trong tương lai. Đơn giản vì ông chẳng biết được con đường phía trước như thế nào, và theo ông, thậm chí Bill Gates, bạn thân của ông, người biết sành sõi về công nghệ cũng không nói trước dược. Nhưng nếu vị CEO chỉ cố gắng đổ tội cho người khác hay tình hình về những sai lầm của mình, thì đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy ông ta có thể sẽ lừa dối bản thân về những điều quan trọng khác và gần như chắc chắn không bao giờ trung thực với cổ đông.

Điểm mấu chốt là phải xác định liệu sai lầm này có thể sửa chữa được hay không. Dành cả cuộc đời để thức dậy và đi làm một công việc bạn căm ghét, với những người bạn không tôn trọng, khiến cho bạn bực bội và tức tối, bạn mang theo mình về nhà, để lên đầu những người thân trong nhà, và làm cho họ cũng bực bội theo. Tại đây, tôi đã được gặp một nhóm sinh viên tâm huyết với những lời thông thái của bậc thầy về đầu tư, và tự nhận mình là những nhà nghiên cứu Buffett (Buffettology).

Đây là những trường hợp hơi thái quá. Bạn nên đầu tư vào công ty nào mà ngay cả một thằng ngu cũng có thể điều hành, vì thế nào rồi cũng có ngày một thằng ngu lên nắm quyền điều hành. Quy luật rất dơn giản: Ngân hàng đầu tư không bao giờ dâng cho bạn giá hời, nhưng thị trường thì có.

Trong cuộc chơi đầu tư bạn sẽ nhận lại được nhiều nếu khăng khăng tuân theo nguyên tắc và kiên nhẫn trong việc chọn lựa công ty để đầu tư. Ông thà nghĩ thật kỹ và thật sâu về cái giỏ ông sẽ bỏ tiền vào, và một khi đã bỏ tiền vào, thì ông ngồi theo dõi chiếc giỏ như một con đại bàng. Bạn chĩ cần nhớ đến Ebenezer Scrooge (một nhân vật trong tiểu thuyết A Christmas Carol của Charles Dicken, tượng trưng cho sự thay đổi bản tính từ xấu xa sang tốt đẹp) là hiểu ngay.

Trên thực tế, nếu bạn xem qua danh mục đầu tư của Berkshire, bạn sẽ nhận thấy tất cả các công ty ông có sở hữu cổ phiếu đều được mua lúc thị trường sụp đổ hay lúc công ty không phải là địa chỉ đầu tư được ưa chuộng, cổ phần của ông tại Washington Post Company, Coca-Cola, Disney, American Express, General Foods, Wells Fargo, Interpublic Group, và GEICO đều được mua như vậy, hoặc lúc thị trường giảm giá hoặc lúc công ty không được ưa chuộng trong giới đầu tư. Warren lệ thuộc vào vòng tròn năng lực để thực hiện các vụ đầu tư. Tôi chưa từng biết ai được người khác yêu quý mà không cảm thấy mình thật thành công, và tương tự tôi cũng không nghĩ ra được ai không được yêu mà cảm thấy thành công cả.

Những sản phẩm nhất quán giúp doanh thu ổn định. về lâu dài chúng ta sẽ tạo dựng được danh tiếng xứng đáng với công sức của mình. Nếu nó là một công ty tốt, nó sẽ giữ vững vị thế một công ty tốt, còn nếu là một công ty yếu, thì mãi nó vẫn là một công ty yếu kém.

Khi các nguyên tắc đã có tuổi, chúng không còn được xem là nguyên tắc nữa. Vì vậy ông đã đóng góp 32 tỉ đôla kiếm được từ đầu tư vào các quỹ từ thiện, với hy vọng nó sẽ quay ngược lại giúp cho chính cái xã hội đã tạo ra nó. Trong sự nghiệp đầu tư của mình Warren đã từng hai lần ngừng toàn bộ các hoạt động mua cổ phiếu vì giá của chúng đã leo thang lên quá cao.

Đó là lý do vì sao mỗi năm Warren đều ngồi xuống và viết một lá thư dài cho các cổ đông giải thích về những sự kiện đã qua trong năm. Sau khóa học ở Columbia, Warren đến làm việc cho công ty đầu tư của Graham tại Wall Street, và kết thúc câu chuyện này là những gì kết tinh nên các huyền thoại tài chính. Tất cả những thứ này uống đi phần vốn đáng lẽ ra có thể được dùng để tăng doanh thu, ví dụ như mở rộng sản xuất, mua thêm các công ty con, hay mua lại cổ phần.

Và để làm dược việc này đôi khi bạn phải chờ đợi, chờ đợi, và chờ đợi . Làm thế nào bà mua được giá thấp? Đôi thủ của bà mua trả chậm và phải trả đúng giá, bà trả bằng tiền mặt, mua với số lượng lớn, nên luôn được giảm giá. Lôi suy nghĩ này giúp bạn không bị cuốn vào cơn lốc phỏng đoán thường bùng phát trong một thị trường đang lên, vì những công ty hào nhoáng và các cổ phiếu đang gặp thời ở Wall Street thường hiếm khi bán cổ phiếu với giá hợp lý nếu tính theo cái giá để mua toàn bộ công ty.

Trong cuộc sống nếu tìm được niềm đam mê của đời mình từ thuở nhỏ thì thật may mắn, nhất là trong lĩnh vực đầu tư khi nó mang đến cơ hội cộng dồn số tiền vốn để khởi nghiệp. Những lúc như thế, Warren đôi khi đứng lên để lắng nghe và trả lời các câu hỏi như một thầy giáo, đền đáp cho những sinh viên kiên nhẫn bằng sự thông thái của mình. Một CEO trung thực với công chúng về sai lầm của mình thì có nhiều khả năng sẽ học hỏi từ những sai lầm này.