Các cuộc độc thoại hoặc đối thoại như thế cứ lan man không sao dừng lại được. Thông qua vâng phục, nội tâm của bạn mới thoát khỏi hoàn cảnh. Dù trong trường hợp nào, thường thì người ta bị cưỡng bách phải theo đuổi tìm cách thỏa mãn tự ngã và tìm kiếm các sự vật để đồng hóa vào, nhằm lấp đầy cái lỗ hổng mà họ cảm nhận được bên trong bản thân mình.
Bạn chỉ có thể cảm nhận được nó khi tâm trí bạn tĩnh lặng. Bạn có thể tuyên bố một cách minh bạch và chắc chắn rằng bạn cảm nhận ra sao hay bạn suy nghĩ đều gì, nhưng sẽ không có sự hiếu chiến hay phòng vệ gì hàm ngụ trong điều bạn nói ra cả. Bí mật của cuộc sống là “chết trước khi bạn trút hơi thở sau cùng” – và thấy rằng bạn thực sự không chết.
Mọi thử thách chứa đựng trong đó thực ra đều là cơ hội cứu rỗi được khéo ngụy trang. Nó chỉ tự hiển lộ cho bạn khi nào bạn hiện trú. Nó nhằm đưa chú ý của bạn tiến sâu vào cái Bây giờ.
Cái chưa biết thật là nguy hiểm, bởi vì nó không thuộc quyền kiểm soát của tâm trí. Bạn vẫn đang tìm kiếm ở bên ngoài, và bạn không thể từ bỏ được thói tìm kiếm. Bạn có thể luôn ứng phó được với khoảnh khắc hiện tại, nhưng bạn không thể đương đầu với thứ gì đó vốn chỉ là hình ảnh phóng chiếu của tâm trí – tức là bạn không thể đương đầu với tương lai.
Nếu bạn không gây thêm đau khổ cho bản thân, thì bạn sẽ không gây thêm đau khổ cho người khác. Bạn sẽ không tìm kiếm sự trường tồn ở chốn mà người ta không thể tìm thấy nó: tức là trong cái thế giới thị hiện hình tướng, đắc thất, và tử sinh này. Toàn bộ cốt tủy của đời sống Thiền là bước dọc theo bờ mé của cái Bây giờ - hiện trú toàn triệt đến mức không vấn đề gì, không đau khổ nào, không sự việc gì không phải thuộc bản tính của con người bạn lại có thể tồn tại bên trong bạn được.
Sự vô minh tạo ra cái quầng chứa nhóm đau khổ; còn ý thức chuyển hóa nó thành trí tuệ. Một khi cái quầng chứa nhóm đau khổ đã chế ngự được bạn rồi, bạn sẽ muốn có thêm đau khổ. Phải chăng bạn đang có gia đình hay có quan hệ yêu đương trong trường hợp bạn còn độc thân? Hãy tiến vào cái Bây giờ từ hoàn cảnh ấy.
Chẳng hạn, nữ giới có thể bị thách đố bởi người bạn đời nam không chịu phản ứng vốn sống hầu như hoàn toàn duy lý. Khẳng định này vạch rõ khả năng xuất hện một trật tự hoàn toàn khác của thực tại. Người ấy sẽ không thể chịu đựng sự hiện trú của bạn khá lâu mà vẫn cứ vô minh.
Nhưng có lẽ chỉ có một cái là thật thôi”. Tăng trưởng thường được xem là tích cực, nhưng không thứ gì có thể tăng trưởng mãi mãi. Khi bạn cho rằng mình biết rõ một người nào đó, và rồi bạn bỗng nhiên khám phá thấy mình rất khó chịu với tạo vật xa lạ kinh tởm này, lần đầu tiên thấy như vậy khiến cho bạn vô cùng choáng váng.
Đừng để cho sợ hãi xâm chiếm tâm trí bạn. Bạn sẽ thấy rằng tương lai thường được tưởng tượng là khả quan hơn hoặc tệ hại hơn so với hiện tại. Dành khoảng không gian cho người khác – và cho chính bạn – là điều kiện tối cần thiết.
Như vậy, chúng không có đối cực. Bạn vẫn đang tìm kiếm ở bên ngoài, và bạn không thể từ bỏ được thói tìm kiếm. Lúc ấy nó mới trở thành tâm trí vị ngã và thống trị toàn bộ cuộc sống của bạn.